Pametni turizam

Koncept pametnog turizma se odnosi se na primjenu informacionih i komunikacionih tehnologija (ICT), vještačke inteligencije i virtuelne stvarnosti, mobilnih aplikacija, inovativnih rješenja u pravcu unapređenja turizma.

Pandemija COVID-19 negativno je uticala na turizam, ali je i nametnula posebne standarde i otvorila mogućnosti za nove oblike poslovanja. U tom smislu, podstakla je digitalnu transformaciju turizma u smjeru održivog razvoja, uz primjenu novih tehnologija i rješenja pametnog turizma i navela pružaoce usluga u sektoru da transformišu svoje poslovanje kako bi efikasnije koristili svoje potencijale i resurse. 

Digitalna rješenja su omogućila direktniju i aktivniju interakciju između turista, turističkih proizvoda i destinacija.

Kroz implementaciju digitalnih rješenja, omogućen je visok stepen interakcije i personalizovanog pristupa, što je postao jedan od vodećih zahtjeva savremenog turiste.

O pretenziji da turizam u Evropi postane pametan, govori u prilog i postojanje inicijative Evropske komisije, koja je ustanovljena 2018. godine, pod nazivom Pametne turističke destinacije (Smart Tourism Destinations), za podršku gradovima EU da olakšaju pristup turističkim i ugostiteljskim proizvodima i uslugama kroz tehnološke inovacije. Cilj je da gradovi EU implementiraju inovativna digitalna rješenja kako bi turizam učinili održivim i dostupnim, koristeći svoje kulturno nasljeđe i kreativnost, kako bi poboljšali turističko iskustvo.

Subjekti u Crnoj Gori rade na digitalizaciji u turizmu kroz različite projekte, u kojima je akcenat na primjeni pametnih tehnologija za poboljšanje vidljivosti destinacije, kreiranje sadržaja virtuelne realnosti, promociji destinacije u digitalnom formatu, itd.

Digitalna era je donijela i veliki broj olakšica kada je u pitanju rad od kuće, a situacija izazvana pandemijom COVID-19 dodatno je podstakla ovaj vid poslovanja, kroz posebnu kategoriju „digitalni nomadi“. Prema nekim procjenama, prije pandemije je u svijetu bilo gotovo pet miliona digitalnih nomada, sada ih je četiri puta više, a istraživanja predviđaju da će do 2035. godine milijardu ljudi raditi “na daljinu”.

Vlada Crne Gore je prepoznala ovaj, sve više prisutan trend, i preduzela aktivnosti na pripremi Programa za privlačenje digitalnih nomada, u želji da Crna Gora postane globalno privlačna destinacija za njih.

To bi umnogome doprinijelo daljem razvoju turizma, IT sektora, kao i cjelokupnom povećanju ekonomske aktivnosti u našoj zemlji. Crna Gora ima dobre predispozicije za privlačenje digitalnih nomada, kao što su - relativno niski troškovi života, brz i jeftin internet, dobar geografski položaj, bogata priroda, niska stopa kriminala, povoljne poreske stope za stanovnike i vlasnike preduzeća, itd. Shodno predloženom Programu, jedan od ciljeva Vlade je da 2023. godine u Crnoj Gori bude 250, a dvije godine kasnije 1.000 digitalnih nomada.