Kako do cirkularnog biznis modela?

Sve je više potrošača koji su ekološki orijentisani, te u svojim potrošačkim odlukama nekad pristaju i da više plate proizvod ili uslugu iza koje stoji ekološki pečat. Globalne klimatske promjene zabrinjavaju potrošače, ta se promjena potrošačkih navika rapidno mijenja u korist proizvoda i usluga koji u manjoj mjeri ugrožavaju životnu sredinu.

Cirkularna Ekonomija podrazumijeva minimiziranje upotrebe sirovina i proizvodnje otpada koji utiču negativno na životnu sredinu, tako što se procesi potrošnje i proizvodnje baziraju na korišćenju otpada kao sirovine za proizvodnju. Kada proizvod dostigne kraj svog životnog vijeka, materijali od koji je sačinjen se zadržavaju u ekonomiji gdje god je to moguće zahvaljujući reciklaži. Oni se mogu produktivno koristiti iznova i iznova, stvarajući na taj način dodatnu vrijednost.

Ne samo da ovaj model doprinosi smanjenju troškova sirovine i krajnjeg proizvoda, već i pozitivno pozicionira kompanije koje primjenjuju ovaj model na tržištu.

Cirkularna Ekonomija je poslovni model suprotan tradicionalnom, linearnom ekonomskom modelu, koji se zasniva na obrascu „uzmi-napravi-koristi-baci“. Pri punoj primjeni, model Cirkularne ekonomije se takođe razlikuje od reciklaže, jer podrazumijeva nepostojanje otpada. Reciklaža je samo jedan od elemenata cirkularne ekonomije.

Ključne razlike između linearnog, reciklažnog i cirkularnog modela može se ilustrovati na sledeći način:

Cirkularna ekonomija je biznis model koji zahtjeva unaprjeđenja modela nabavke, proizvodnje, potrošnje i upravljanja otpadom koji se bazira na inovaciji u poslovnim i proizvodnim procesima, ali može početi malim koracima.

Inspirišite se primjerima unaprjeđenja procesa i proizvoda koji u svojoj suštini predstavljaju model cirkularne ekonomije, jer štede resurse ili smanjuju količinu otpada:

Ponovno korišćenje otpadne toplote iz dimnjaka - Dimnjaci otpuštaju veliku količinu gasova. Instalacijinom izmjenjivača toplote na dimnjaku, zajedno sa adekvatnim sistemom filtriranja, omogućava da se iskoristi otpadna toplota za prethodno zagrijavanje vazduha za sagorijevanje i ušteda energije. Sličan efekat se dobija korišćenjem gasova iz drugih izvora toplote koji se otpuštaju u vazduh. U pekari, može biti uvedena eko-inovativna mjera povrata toplote, gdje se otpadna toplota koristi za proizvodnju zasićene pare, koja će zauzvrat pokretati apsorpcioni rashladni uređaj.

Smanjenje potrošnje vode – Preduzeća koja proizvode voćnu pulpu mogu rashladnu vodu iz homogenizatora i vakuum pumpe sakupiti i prenijeti u rashladni toranj čime se omogućava njena ponovna upotreba. Lasersko bijeljenje - Kompanija za proizvodnju garderobe od džinsa oslanjala se na konvencionalni proces bijeljenja na bazi permenganata u završnoj obradi svojih proizvoda. Uvođenje eko-inovativne tehnologije laserskog bijeljenja će zamijeniti konvencionalnu tehniku zasnovanu na hemikalijama, i time smanjiti uticaj na životnu sredinu, kao i uštedeti na potrošnji vode i energije za proces završne obrade.

Ugradnja sistema za odvajanje mješavine ulja i gvožđa centrifugiranjem - Oksidi gvožđa koji nastaju tokom procesa gašenja predstavljaju gubitak jer su kontaminirani uljem iz kupatila za gašenje i odvode se iz kupatila kao opasan otpad. Instalacija separatora za centrifugiranje za rekuperaciju oksida gvožđa smanjuje opasan otpad i omogućava prikupljanje oksida gvožđa za prodaju trgovcima metalnim otpadom.Ugradnja industrijskog filtera za vodu u rashladnom tornju - Sistem za filtriranje održava vodu za hlađenje čistom i bez suspendovanih čvrstih materija koje se talože unutar izmenjivača i negativno utiču na njihove performanse. Ova mjera će pored uštede energije rezultirati i smanjenjem emisije isparljivih organskih jedinjenja iz izgubljenih rastvarača. Optimizacija sistema za recirkulaciju donijeće dodatne uštede na troškovima rada pumpi za recirkulaciju.

Poboljšano upravljanje rastvaračem za čišćenje - Štamparija je primjetila visoku potrošnju rastvarača za čišćenje koji se koristi za čišćenje štamparskih mašina, zbog neefikasne metode čišćenja. Instaliranje automatske mašine za pranje pokretnih djelova mašina za štampanje zajedno sa jedinicom za prikupljanje rastvarača koja destilira i prikuplja korišćeni rastvarač štedi u nabavci rastvarača za čišćenje.

I druge inspirativne primjere možete naći na web stranici sa koje su preuzeti i prethodni primjeri: https://www.test-toolkit.eu/best-practices/